Het Microfinance Project

Het Microfinanceproject (MF) maakt deel uit van een lokale NGO (Shreejana) die allerlei sociale activiteiten ontplooit. Ik heb b.v. ook al hun kindertehuis en een dovenschool (een van de twee de er zijn in Nepal) bezocht.
Het MF project is bovendien veel groter van omvang en veel verder en beter ontwikkeld dan ik had aangenomen op basis van de summiere voorinformatie die ik in NL had ontvangen. Zij verstrekken aan ongeveerd 3500 vrouwen leningen voor het opstarten of uitbouwen van een eigen bedrijfje. Daarbij maken zij geen gebruik van subsidies, maar ze betrekken hun kapiaal van een landelijke koepelorganisatie die aan een 70-tal microfinance organisaties leningen verstrekt. Het fenomeen van microkredieten maakt een enorme groei door in Nepal en ook Shreejana vermeld in hun 5-jarenplan een geplande groei van 600% (!!!) van hun klantenbestand.
De werkwijze is uiterst tijdsintensief en brengt een enorme (handmatige) administratie met zich mee. De vrouwen zijn georganiseerd in zogenaamde ‘centers’. Een center bestaat uit diverse groepen. Een groep telt vijf leden, die weliswaar individueel een lening kunnen opnemen maar de groep is gezamenlijk verantwoordelijk voor de terugbetaling. Een center bestaat uit minimaal 3 en maximaal 6 groepen, die door een ’fieldworker’ begeleidt wordt. Deze houdt om de 2 weken (in stedelijke gebieden) of om de maand (in landelijke gebieden) een ‘centermeeting’ waarbij de vrouwen betalingen verrichten en ook nieuwe leningen kunnen aanvragen. Naast leningen worden ook verschillende spaarvormen aangeboden. De leningen worden in principe per jaar verleend. In het eerste jaar kunnen max. 10’000 ruppies (ongeveer 100 euro’s) worden opgenomen. Dit bedrag wordt binnen een jaar – inclusief rente van 10% - terugbetaald. Vervolgens kan een nieuwe lening worden afgesloten, deze kan per jaar met 5’000 rupies worden verhoogd t.o.v. de vorige. Sparen in hele kleine bedragen is verplicht en er zijn aanvullend vrijwillige spaarvormen. De vrouwen krijgen 8% rente op hun spaartegoed. Deze rente wordt per maand berekend over het gespaard kapitaal. Erg bewerkelijk als je bedenkt dat een spaarbedrag per keer elk bedrag vanaf 1 rupie kan zijn. Vaak gaat het om afrondingsbedragen (als ze b.v. 442 rupies moeten betalen voor rente, dan leggen ze 8 rupies bij en dat is dan het spaarbedrag). De gehele financielel administratie wordt in enorme boeken van hand bijgehouden. Eerst in de meetings zelf. Daar wordt bovendien ook voor iedere vrouw een eigen boekje bijgehouden. Op kantoor wordt dan alles overgedragen (ook weer van hand) in diverse andere boeken, de leningen apart, incl. de rentebedragen en de diverse spaarbedragen. Dat alles per groep, vervolgens getotaliseerd per center en dan als organisatie totaal (voor mijn ex-collega’s een troost: het is omslachtiger en tijdsintensiever dan CVS of Clever, ik schat dat 70% van de tijd van een fieldworker in administratieve handelingen zit!). Mijn eerste gedachte was dan ook: ‘Dit moet efficienter kunnen!’, maar ik moet zeggen dat de aard van het werk met het outreachende karaker, werken dicht bij de clienten, in hun directe woonomgeving en het gebrek aan geautomatiseerde werkplekken niet veel meer efficientie toelaat.
Gezien de organisatie niet met buitenlands kapitaal werkt en ik pas de 3de vrijwilliger ben, is er helemaal niets in het Engels aanwezig. De taalbarriere is dan ook een enorm probleem. Ik ben voor alles aangewezen op ondersteuning (want Nepali heeft ook een ander alphabet en andere cijfers, lijkt op Hindi). Het is dan ook erg moeilijk om de erg vaag geformuleerde opdracht: het screenen en adviseren van de organisatie, uit te voeren. Ik heb bovendien vooral op operationeel niveau inzicht kunnen krijgen en mee kunnen lopen en heb maar een vraaggesprek met de directie kunnen hebben. Ook daar is de taal een groot probleem, alle rapporten en plannen zijn in het Engels en de antwoorden bieden verre van voldoende inzicht om zinvol te kunnen adviseren, terwijl hun wel een enorme uitdaging staat te wachten met de doelen zoals ze die blijkbaar in hun meerjarenplannen hebben verwoord. – Een groot probleem dat ik overal tegenkom is ‘vaagheid’. Je moet ontzettend lang en intensief doorvragen wil je daadwerkelijk een concreet antwoord krijgen. Ik vrees dat ook de jaarplannen en m.n. de doelen en middelen om die doelen te bereiken erg vaag zullen zijn. Ik heb wat Engelsl materiaal, een distance course Microfinance en internetinfo die ik kan achterlaten. Maar wetende uit eigen ervaring hoe moeilijk veranderingen zijn, zal een advies mijnerzijds of via dat materiaal van experts anderzijds, waarschijnlijk gedoemd zijn in een lade te verdwijnen. Je zou vermanderingsprocessen echt al moeten opstarten en begeleiden, willen ze enige kans van slagen hebben.
Vanuit die overtuiging ben ik nu – met goedkeuring van de directie – begonnen om litracy classes op te zetten voor een 2-tal centra waar de vrouwen erg gemotiveerd zijn daarvoor. Ik zal voor de bekostiging daarvoor ook jullie financiele bedrage gebruiken (afrekening volgt!). Daarmee zou ik toch iets tastbaars kunnen achterlaten. De organisatie en leiding staat achter het idee en als ik het opgestart krijg voor ik vertrek, heeft een uitbreiding daarna veel meer kans van slagen.
Wat ik bovendien ook nog van plan ben om te doen vanuit mijn ‘hulpbudget’ dat ik van jullie heb gekregen, is voor een bescheiden bedrag spelmateriaal naar de dovenschool brengen (spelballen, evt. een volleybalnet of basket, Federball, reuzenspelborden etc.). Ze hebben daar helemaal niets. De school biedt onderwijs aan meer dan 200 dove leerlingen (meestal worden de lessen gegeven door dove leraren) en 113 leerlingen wonen in het ‘hostel’ daarnaast, een 2-verdiepingen gebouw waar ze met 15 op een kamer in stapelbedden slapen, allemaal erg armzalig, maar er gewoon geen geld. En arme kinderen kunnen er helemaal niet terecht want het verblijf kost de ouders 2000 rps per maand (het onderwijs wordt door de regering betaalt). Als ze zouden kunnen uitbreiden dan zouden ze veel meer leerlingen kunnen huisvesten, want ze moeten heel vaak aanmeldingen afwijzen.
Bij alle projecten die ik tot nu toe ben tegengekomen, is het trouwens erg moeilijk om de betrouwbaarheid van degenen die financieel verantwoordelijk zijn, te checken. Er zijn enorm veel projecten, met heel veel locale vrijwilligers, die allemaal de moeite (en spenden) waard zijn, maar een keuze maken, blijkt erg moeilijk. Corrupie is – zoals in elk ontwikkelingsland – een breed verschijnsel, ook in deze tak van sport.

Ik heb helaas mijn camera niet bij me en zal dus een volgende keer wat foto’s plaatsen vanuit de projecten.